معرفی تخم شربتی  تخم  شربتی، که با نام‌های دیگری مانند تخم ریحان، تخم ریحان شربتی، تخم ریحان مکسی‌کنی، تخم ریحان صحرایی و تخم شربتی ریز نیز شناخته می‌شوند، دانه‌های ریز و بیضی شکل به رنگ سیاه یا قهوه‌ای تیره هستند که از گیاه ریحان شربتی (**Ocimum basilicum var. sabja**) به دست می‌آیند. این گیاه بومی آمریکای مرکزی و مکزیک است و در حال حاضر در بسیاری از نقاط جهان، از جمله ایران، کشت می‌شود.

مشخصات ظاهری:  تخم شربتی، بسیار ریز و بیضی شکل هستند و قطر آنها حدود 1 تا 2 میلی‌متر است.  رنگ آنها سیاه یا قهوه‌ای تیره است و سطح آنها صاف و براق است. طعم آنها کمی گس و شبیه به طعم ریحان است.

گیاه‌شناسی: ریحان شربتی، گیاهی علفی و یکساله است که به خانواده نعناع (**Lamiaceae**) تعلق دارد.  این گیاه، ساقه‌ای راست و منشعب دارد و ارتفاع آن می‌تواند تا 30 تا 60 سانتی‌متر برسد. برگ‌های ریحان شربتی، بیضی شکل و نوک تیز هستند و رنگ آنها سبز روشن است.  گل‌های این گیاه، کوچک و به رنگ سفید یا صورتی هستند.

تاریخچه مصرف:  دانه‌های شربتی، از سابقه طولانی در طب سنتی و آشپزی در بسیاری از فرهنگ‌ها، از جمله مکزیک، هند و ایران برخوردار هستند.  در ایران، از دانه‌های شربتی به عنوان یک نوشیدنی خنک و گوارا، به خصوص در فصل تابستان استفاده می‌شود.  همچنین، از این دانه‌ها در تهیه انواع دسرها، سوپ‌ها و سالادها استفاده می‌شود.

نحوه فرآوری:  دانه‌های شربتی، از طریق جدا کردن دانه‌ها از گیاه ریحان شربتی و خشک کردن آنها به دست می‌آیند. این دانه‌ها را می‌توان به صورت خام یا بو داده مصرف کرد.

نحوه انتخاب و نگهداری:  هنگام خرید دانه‌های شربتی، باید به دنبال دانه‌هایی باشید که عاری از هرگونه ناخالصی و کپک باشند.  دانه‌های شربتی را باید در ظرف دربسته و در جای خنک و خشک نگهداری کرد. در این شرایط، دانه‌های شربتی تا یک سال قابل نگهداری هستند.

ارزش غذایی تخم شربتی

تخم شربتی که با نام‌های دیگری مانند تخم ریحان، تخم ریحان شربتی، تخم ریحان مکسی‌کنی، تخم ریحان صحرایی و تخم شربتی ریز نیز شناخته می‌شوند، دانه‌های ریز و بیضی شکل به رنگ سیاه یا قهوه‌ای تیره هستند که از گیاه ریحان شربتی (Ocimum basilicum var. sabja) به دست می‌آیند. این گیاه بومی آمریکای مرکزی و مکزیک است و در حال حاضر در بسیاری از نقاط جهان، از جمله ایران، کشت می‌شود. دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن طیف وسیعی از مواد مغذی و فواید سلامتی، به عنوان یک ماده غذایی ارزشمند در رژیم غذایی مورد توجه قرار گرفته‌اند. در این فصل، به بررسی ارزش غذایی دانه‌های شربتی و نقش آنها در حفظ سلامتی انسان پرداخته می‌شود.

ارزش غذایی تخم شربتی دانه‌های شربتی منبع غنی از فیبر، پروتئین، چربی‌های سالم، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند.

مواد مغذی:

 فیبر: تخم شربتی  منبع خوبی از فیبر محلول و نامحلول هستند. فیبر محلول به تنظیم قند خون و کلسترول کمک می‌کند، در حالی که فیبر نامحلول به هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند. 

پروتئین: تخم شربتی حاوی مقدار قابل توجهی پروتئین گیاهی هستند که برای ساخت و ترمیم بافت‌ها و عضلات ضروری است. 

چربی‌های سالم: تخم شربتی منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که برای سلامت قلب و عروق، مغز و چشم مفید هستند. 

ویتامین‌ها: دانه‌های شربتی حاوی ویتامین‌های مختلفی از جمله ویتامین‌های گروه B، ویتامین C و ویتامین E هستند. این ویتامین‌ها برای عملکردهای مختلف بدن مانند تولید انرژی، تقویت سیستم ایمنی و محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب اکسیداتیو ضروری هستند. 

مواد معدنی: دانه‌های شربتی حاوی مواد معدنی مختلفی از جمله کلسیم، منیزیم، آهن، فسفر و پتاسیم هستند. این مواد معدنی برای سلامت استخوان‌ها، دندان‌ها، عضلات، اعصاب و سیستم قلبی عروقی ضروری هستند.

فواید سلامتی دانه‌های شربتی 

تنظیم قند خون: فیبر موجود در دانه‌های شربتی به جذب قند خون در جریان خون کمک می‌کند و از افزایش ناگهانی قند خون پس از مصرف غذا جلوگیری می‌کند.

دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن فیبر محلول، به جذب قند خون در جریان خون کمک می‌کنند و از افزایش ناگهانی قند خون پس از مصرف غذا جلوگیری می‌کنند. این خاصیت دانه‌های شربتی، آنها را به گزینه‌ای مناسب برای افراد مبتلا به دیابت تبدیل می‌کند.

کاهش کلسترول: اسیدهای چرب امگا 3 موجود در دانه‌های شربتی به کاهش کلسترول LDL (چربی بد) و افزایش کلسترول HDL (چربی خوب) کمک می‌کنند. دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب امگا 3، به کاهش کلسترول LDL (چربی بد) و افزایش کلسترول HDL (چربی خوب) کمک می‌کنند. این امر به نوبه خود، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد. [

سلامت قلب و عروق: دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن فیبر، اسیدهای چرب امگا 3 و پتاسیم، به حفظ سلامت قلب و عروق کمک می‌کنند. 

تنظیم فشار خون: دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن پتاسیم، به تنظیم فشار خون کمک می‌کنند. پتاسیم با گشاد کردن رگ‌های خونی، به عبور آسان‌تر خون در بدن کمک می‌کند و در نتیجه فشار خون را کاهش می‌دهد. 

هضم غذا: فیبر موجود در دانه‌های شربتی به هضم غذا کمک می‌کند و از یبوست جلوگیری می‌کند.

تقویت سیستم ایمنی: ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در دانه‌های شربتی به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند. دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین C، ویتامین A و روی، به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند. 

درمان عطش:  تخم شربتی خاصیت جذب آب بالایی دارد و به همین دلیل می‌تواند به رفع عطش و کم‌آبی بدن کمک کند.  برای تهیه شربت تخم شربتی، 1 تا 2 قاشق غذاخوری تخم شربتی را در یک لیوان آب خیس کنید و اجازه دهید 10 تا 15 دقیقه خیس بخورد. سپس می‌توانید به آن آبلیمو، شکر یا عسل به دلخواه اضافه کنید و میل کنید.

درمان یبوست:  فیبر موجود در تخم شربتی به حرکت بهتر غذا در روده‌ها کمک می‌کند و از یبوست جلوگیری می‌کند.  برای رفع یبوست، می‌توانید صبح به صورت ناشتا یک لیوان شربت تخم شربتی میل کنید. همچنین می‌توانید قبل از خواب نیز یک لیوان از این شربت بنوشید.

بهبود سلامت گوارش: دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن فیبر، به هضم غذا کمک می‌کنند و از یبوست جلوگیری می‌کنند. همچنین، این دانه‌ها می‌توانند به تسکین علائم سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) کمک کنند.

سلامت پوست و مو: ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در دانه‌های شربتی به سلامت پوست و مو کمک می‌کنند. 

کاهش وزن: فیبر موجود در دانه‌های شربتی به شما احساس سیری می‌دهد و می‌تواند به کاهش وزن کمک کند. 

کاهش استرس: دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن منیزیم، به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کنند. 

افزایش انرژی: دانه‌های شربتی منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند که می‌توانند به افزایش سطح انرژی شما کمک کنند.

تخم شربتی، یار همیشگی لاغری:

تخم شربتی، این دانه‌های ریز و سیاه که از گیاه ریحان کوهی به دست می‌آیند، گنجینه‌ای از سلامتی و تناسب اندام هستند. اگر به دنبال راهی طبیعی برای کاهش وزن و رسیدن به اندامی ایده‌آل هستید، تخم شربتی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

سیری طولانی‌مدت، کلید رهایی از پرخوری: فیبر موجود در تخم شربتی، معده شما را به سرعت پر می‌کند و حس سیری را تا ساعت‌ها در شما حفظ می‌کند. این امر به شما کمک می‌کند تا در طول روز کالری کمتری مصرف کنید و از پرخوری و ولع مصرف غذاهای ناسالم دوری کنید.

مهار اشتهای سرکش، وداع با چاقی: تخم شربتی با تنظیم قند خون، از نوسانات ناگهانی آن که منجر به افزایش اشتها و ولع مصرف غذاهای شیرین می‌شود، جلوگیری می‌کند. با مصرف تخم شربتی، اشتهای خود را مهار کنید و به جنگ وزن اضافه بروید.

چربی‌سوزی آسان با تخم شربتی: اسیدهای چرب امگا 3 موجود در تخم شربتی، متابولیسم بدن را افزایش می‌دهند و به سوزاندن چربی‌ها کمک می‌کنند. این چربی‌های مفید همچنین التهاب در بدن را کاهش می‌دهند و عاملی برای لاغری و تناسب اندام محسوب می‌شوند.

سم‌زدایی بدن، گامی به سوی سلامتی و لاغری: تخم شربتی با فیبر بالایی که دارد، سموم و مواد زائد را از بدن دفع می‌کند. سموم می‌توانند باعث نفخ، یبوست و اختلال در عملکرد گوارش شوند که این امر می‌تواند منجر به افزایش وزن شود. تخم شربتی با پاکسازی بدن از سموم، به بهبود عملکرد گوارش و کاهش وزن کمک می‌کند.

هورمون‌ها در خدمت لاغری با تخم شربتی: تخم شربتی هورمون‌های اشتها و سیری را در بدن تنظیم می‌کند. عدم تعادل در این هورمون‌ها می‌تواند منجر به پرخوری و افزایش وزن شود. تخم شربتی با تنظیم هورمون‌ها، به کنترل اشتها و کاهش وزن کمک می‌کند.

روده‌ای فعال، کلید هضم بهتر و لاغری: فیبر موجود در تخم شربتی، حرکت غذا در روده‌ها را آسان می‌کند و از یبوست جلوگیری می‌کند. یبوست می‌تواند منجر به نفخ، درد شکم و احساس سنگینی در بدن شود که این امر می‌تواند به افزایش وزن منجر شود. تخم شربتی با افزایش تحرک روده، به رفع یبوست و کاهش وزن کمک می‌کند.

جذب چربی تحت کنترل تخم شربتی: فیبر موجود در تخم شربتی، جذب چربی غذا در بدن را کنترل می‌کند. این امر به کاهش کالری دریافتی و لاغری کمک می‌کند.

انرژی مضاعف برای فعالیت بیشتر: تخم شربتی منبع سرشاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند آهن، منیزیم و فسفر است. این مواد مغذی برای تولید انرژی در بدن ضروری هستند. تخم شربتی با افزایش انرژی، به شما کمک می‌کند تا در طول روز فعال‌تر باشید و کالری بیشتری بسوزانید.

طعم‌های متنوع، سفری لذت‌بخش در مسیر لاغری: تخم شربتی را می‌توانید به روش‌های مختلف و با طعم‌های دلخواه خود مصرف کنید. از شربت تخم شربتی خنک و گوارا گرفته تا اسموتی‌های مغذی، پودینگ‌های خوشمزه و سوپ‌های مقوی، تخم شربتی را به سفره سلامتی و تناسب اندام خود بیاورید.

تخم شربتی، دوستی دیرینه با سلامتی و تناسب اندام: با مصرف روزانه تخم شربتی، گامی بلند در جهت سلامتی و تناسب اندام خود بردارید. این دانه‌های شگفت‌انگیز، نه تنها به شما در کاهش وزن کمک می‌کنند، بلکه فواید بی‌شماری برای سلامتیتان به ارمغان می‌آورند.

تخم شربتی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و طعم شیرین سلامتی و تناسب اندام را بچشید!

نحوه مصرف دانه‌های شربتی

 دانه‌های شربتی را می‌توان به روش‌های مختلفی مصرف کرد. رایج‌ترین روش مصرف این دانه‌ها به صورت خیس‌خورده است. برای این منظور، کافی است یک تا دو قاشق غذاخوری از دانه‌های شربتی را در یک لیوان آب ریخته و اجازه دهید به مدت 15 تا 20 دقیقه خیس بخورد. در این مدت، دانه‌های شربتی لعاب‌دار شده و حجم آن‌ها چند برابر می‌شود. پس از خیس خوردن، می‌توانید از این مایع لعاب‌دار به عنوان یک نوشیدنی خنک و گوارا، به خصوص در فصل تابستان، استفاده کنید. همچنین، می‌توانید آن را به انواع اسموتی‌ها، آبمیوه‌ها، سوپ‌ها، سالادها و دسرها اضافه کنید.

تخم شربتی را می‌توان به روش‌های مختلف مصرف کرد.

رایج‌ترین روش‌ها عبارتند از:

 شربت تخم شربتی: 1 تا 2 قاشق غذاخوری تخم شربتی را در یک لیوان آب خیس کنید و اجازه دهید 10 تا 15 دقیقه خیس بخورد. سپس می‌توانید به آن زعفران و آبلیمو، شکر یا عسل به دلخواه اضافه کنید و میل کنید. 

اسموتی: تخم شربتی را به اسموتی خود اضافه کنید تا فیبر و مواد مغذی آن را افزایش دهید. 

پودینگ: تخم شربتی را در شیر یا ماست خیس کنید و با میوه، عسل یا سایر طعم دهنده‌ها میل کنید. 

سوپ و آش: تخم شربتی را به سوپ یا آش خود اضافه کنید تا غلیظ‌تر شود و فیبر بیشتری به آن اضافه کنید. 

سالاد: تخم شربتی را به سالاد خود اضافه کنید تا طعم و مزه جدیدی به آن بدهید. 

غلات صبحانه: تخم شربتی را به غلات صبحانه خود اضافه کنید تا فیبر و پروتئین آن را افزایش دهید. 

نان و شیرینی: تخم شربتی را به آرد نان یا شیرینی اضافه کنید تا فیبر و مواد مغذی آن را افزایش دهید.

نکات:  تخم شربتی را می‌توان به صورت خام یا آسیاب شده مصرف کرد. تخم شربتی طعم و بوی خاصی ندارد، به همین دلیل به راحتی می‌توان آن را به غذاها و نوشیدنی‌های مختلف اضافه کرد.  تخم شربتی به سرعت آب جذب می‌کند، به همین دلیل باید قبل از مصرف آن را در آب یا مایعات دیگر خیس کنید.

نتیجه‌گیری

دانه‌های شربتی به دلیل دارا بودن طیف وسیعی از مواد مغذی و فواید سلامتی، به عنوان یک ماده غذایی ارزشمند در رژیم غذایی محسوب می‌شوند.